”De individualisering van de medisch-specialistische vervolgopleidingen is een groot goed, maar zorgt in de praktijk soms voor belangentegenstellingen tussen aios en opleiders. Om hier openlijk over te kunnen praten, is een veilig opleidingsklimaat cruciaal.” Dat stelde Thomas Schok, aios en vicevoorzitter van De Jonge Specialist, vorige week tijdens de invitational ‘Een gezond opleidingsklimaat’.
Stel: jij vindt dat je, op basis van eerdere werkervaring, vrijstelling zou moeten krijgen. Maar jouw opleider denkt daar anders over. Of je wil graag een stage lopen in een ander ziekenhuis, maar je opleider geeft aan dat dat logistiek gezien niet mogelijk is. Zo’n situatie kan uitlopen in een conflict. De Centrale Opleidingscommissie (COC) kan hierbij bemiddelen. Maar in de praktijk blijkt dat vaak lastig. Aios zijn bang dat dit negatieve gevolgen heeft voor hun relatie met de opleider, of denken dat ze toch niet gehoord zullen worden. De COC zit in een lastige positie: ze hebben wel de opdracht om toezicht te houden op de kwaliteit en veiligheid van de opleidingen, maar geen hiërarchische positie ten opzichte van opleiders en afdelingshoofden. Waar stopt dan de verantwoordelijkheid van de COC? En wanneer moet een beroep gedaan worden op de doorzettingsmacht van de Raad van Bestuur?
Deze en vele andere vragen werden besproken tijdens de invitational ‘Een gezond opleidingsklimaat’ die de Federatie Medisch Specialisten en het samenwerkingsverband Specialistenopleiding Op Maat (SOM) donderdag 6 oktober jl. organiseerden.
COC moet aios empoweren
Thomas Schok was een van de sprekers tijdens deze invitational. Hij riep aios op om wél hun stem te laten horen, ook al is dat soms lastig. De COC zou hen daarbij moeten steunen. “De COC moet zich krachtig opstellen en heeft een duidelijke rol in het empoweren van aios” aldus Schok. “Opleiden is een kostbaar goed; een essentiële investering voor de medisch-specialistische zorg in de toekomst. Dat zullen aios, opleiders, COC’s en Raden van Bestuur samen moeten bewaken.”
Krokettenlunch
Maar hoe doe je dat in de dagelijkse praktijk? Tijdens de workshop die Thomas Schok samen met onderwijskundige Beatrijs de Leede gaf, kwamen diverse praktische tips aan de orde. Zo blijkt een ‘krokettenlunch’ een zeer effectieve manier om te horen wat er speelt bij aios en hen te betrekken bij allerlei onderwerpen die in het ziekenhuis spelen.
Tijdens de invitational werd ook het document ‘De rol van de Centrale Opleidingscommissie bij (potentiële) conflicten tussen aios en opleiders’ gepresenteerd. Hierin staat onder andere beschreven hoe verschillende COC’s de bemiddelingsprocedure hebben vormgegeven. Deze praktijkvoorbeelden kunnen helpen om kritisch te kijken naar de werkwijze van de eigen COC en zo samen te werken aan een optimaal opleidingsklimaat.
