Jonge klaren enquête van 2014 en 2016: resultaten

De Jonge Specialist signaleerde in haar enquête van 2016 persisterende problemen op de arbeidsmarkt voor jonge medisch specialisten. Hoewel de werkloosheid afneemt, is er sprake van steeds meer tijdelijke contracten. Dit bleek uit de landelijke ‘Jonge klaren enquête’ 2016 die was uitgezet onder aios in het laatste jaar van de opleiding en medisch specialisten die minder dan 3 jaar geleden de opleiding hadden afgerond.

De resultaten en acties van 2013 tot 2016

2013
In 2013 had 51.7% een vast contract, bleek 5.2% werkloos, deed 3.8% ander werk dan werken als medisch specialist en had 39.4% een tijdelijk contract. Van de mensen met een tijdelijk contract was dit voor 82.8% niet gewenst en had slechts 23.1% uitzicht op een vast contract. Van alle startende medisch specialisten had 31.4% 2 of meer aanstellingen gehad. In 2013 is er geen onderscheid gemaakt in de enquête van DJS of mensen werkzaam zijn in Nederland of het buitenland.

2014
In 2014 werd er wel een onderscheid gemaakt tussen werkzaam zijn in Nederland of het buitenland. Van alle respondenten werkte toen 88.2% als medisch specialist in Nederland, 5.1% in het buitenland, was 4.8% werkloos en 1.9% deed wat anders.

Binnen Nederland was het percentage startende medisch specialisten met een vast contract gedaald van 51.7 naar 46.2%, daalde het percentage werkloosheid van 5.2 naar 5.0% en was het percentage met een tijdelijk contract gestegen van 39.4 naar 46.8%. Van de startende medisch specialisten met een tijdelijk contract en werkzaam in Nederland was dit in 89.2% niet gewenst ten opzichte van 82.8% in 2013, en had 22.1% zicht op een vaste aanstelling, een daling ten opzichte van 2013. Het percentage dat twee of meer aanstellingen heeft gehad was gestegen van 31.4 naar 34.6%. Ondanks dat men in 2013 geen onderscheid maakte tussen startende medisch specialisten werkzaam in Nederland of het buitenland, kunnen de cijfers wel worden meegenomen om eventuele trends waar te nemen. Doordat de uitkomsten op individuele parameters niet sterk verschillen, zijn de cijfers voor het overzicht meegenomen als cijfers vanuit Nederland.

2016
In 2016 bleek het percentage werkzaam in Nederland gestegen van 88.2 naar 89.2%, het percentage werkzaam in het buitenland was gestegen van 5.1 naar 6.6%, was de werkloosheid van 4.8 naar 1.6% gedaald en deed nu 2.6% wat anders.

Binnen Nederland was het percentage startende medisch specialisten met een vast contract gestegen van 46.2 naar 46.8%, daalde de werkloosheid van 5.0 naar 1.7%, en bleef het percentage ‘anders’ gelijk op 2.0%. Het percentage tijdelijke aanstellingen was gestegen van 46.8 naar 49.5%. Hiervan was het in 88.1% niet gewenst en had 34.4% zicht op een vaste aanstelling ten opzichte van 22.1% in 2014.

Het percentage twee of meer aanstellingen was gedaald van 34.6 naar 29.8%. Het percentage van startende medisch specialisten in loondienst die werden onderbetaald was in 2013 10.3%, in 2014 5.6% en in 2016 nog 2.2%.

Conclusies tot 2016

Naar aanleiding van de enquêtes kon men concluderen dat de absolute werkloosheid (lees: geen arbeidsovereenkomst hebben) onder startende medisch specialisten afnam. Echter kan deze afname van absolute werkloosheid worden verklaard door een uitstroom van startende medisch specialisten naar het buitenland met een ratio van 1.43, alsmede een toename in werkzaamheden buiten het medisch specialistische vakgebied. De mate waarin startende medisch specialisten hier zelf vrijwillig en bewust voor hebben gekozen is helaas niet te destilleren. Tevens is van beiden onbekend of dit tijdelijk is. Wel kan men beargumenteren dat het een verlies is van medisch intellectueel kapitaal.

Het percentage tijdelijke contracten is over de jaren toegenomen, evenals de ongewenstheid hiervan. Er kan dus niet worden gesteld dat de startende medisch specialist zelf op zoek is naar tijdelijke overeenkomsten. Wel was er enige afname van het percentage startende medisch specialisten met 2 of meer tijdelijke banen, en is er een duidelijke toename van startende medisch specialisten met zicht op een vaste aanstelling. Hierbij is het echter niet bekend of deze vaste aanstelling binnen een maatschap, loondienst of als vrijgevestigde is. Tot slot signaleerde men dat startende medisch specialisten werden onderbetaald en sommige zelfs niet werden betaald.